Definieer khru niet te beperkt; khru betekent leraar, instructeur, onderwijzer, leermeester, trainer-coach, adviseur, goeroe. Khru kom je ook buiten de schoolse omgeving tegen; khru is de persoon aan wie je schatplichtig bent voor wat je hebt geleerd of gaat leren.
Waai staat voor een groet met de handpalmen tegen elkaar, maar ook voor verering, aanbidding, eerbiedigen, revérence, kniebuiging en eer betuigen. Maar ‘handen los’ kan ook bij een Waai Khru zoals we zullen zien.
In het Thais wordt het geschreven als ไหว้ครู ook wel พิธีไหว้ครู respectievelijk ‘waaikhroe’ en ‘phithie waaikhroe’ waarbij phithie staat voor ceremonie.
Geschiedenis en achtergrond
De waai bestaat al 4.000 jaar en is voor het eerst beschreven in de vallei van de Indus. Het is de hele regio overgewaaid.
In de Gordel van Smaragd kent met ook de waai, op Java sembah, op de eilanden Bali en Lombok komt het voor onder de Boeddhisten en Hindoeïsten. Laos en Cambodja hebben vergelijkbare gebaren.
De waai doe je door de handpalmen tegen elkaar te drukken als bewijs dat je geen wapen hebt. Daarbij wordt een welkomstgroet gezegd en/of werp je je ter aarde; een en ander afhankelijk van de status van de begroete persoon. De waai is voorts afhankelijk van leeftijd en geslacht van de andere persoon.
De gesproken groet sawatdee ( สวัสดี ) is afkomstig uit de jaren rond 1930 en komt uit het Sanskriet SVASTI wat betekent ‘goed bevinden’.
Als je in Thailand woont weet je dat je geen waai beantwoordt van kinderen en van personeel van winkels en horeca. Dan volstaat een glimlach en eventueel een knikje erbij.
En dat geldt ook voor ....:
Handgebaren zoals in de waai zijn mudra’s uit de Indiase cultuur. Met mudra wordt een symbolisch handgebaar bedoeld of een religieuze betekenis.
We kennen de vele Boeddhabeelden die een veelvoud van mudra’s laten zien; ga maar eens een grote tempel in.
Mudra’s komen voor in teksten zoals de veda, in Indiase en Balinese dansen en in yoga. Het voert te ver daar in dit kader op in te gaan.
Wai Khru Ram Muay
Wel eens Thai boksen gezien? Dat begint met ไหว้ครูรำมวย , door mij wel eens ‘warming up’ genoemd maar het is geestelijke warming up, een ritueel uitgevoerd door de deelnemers aan het gevecht.
De dans gaat tegen de klok in en op de hoeken wordt een saluut gebracht aan Boeddha, Rama en de orde der monniken.
Deel van het Thaise leven
Waai Khru is een deel van het leven van iedere Thai, ongeacht rang of stand.
Dagelijks of jaarlijks, een Thai ontkomt er niet aan eer te brengen aan ouders, voorouders, leraar, Boeddha, Koningshuis. Khru komt uit het Pali/Sanskriet en is in feite ‘guru’, leraar.
Schoolkinderen, boksers net besproken, masseurs, artsen, bij dans en toneel, buschauffeurs, het is een deel van het leven. Ook op jouw bruiloft:
Deze ceremonie heb ik eens mee mogen maken en het was indrukwekkend.
Eer de leraren en eer de goden die hun kwaliteiten overzien.
Meestal aan het begin van het schooljaar in een grote bijeenkomst die begint met gezang en tromgeroffel; daarna verzamelt men in de grote hal die een school vaak heeft.
Een monnik dreunt gebeden op en de kinderen dreunen dat na. Daarna worden door de kinderen of de klasoudsten bloemen, kaarsen en wierookstokjes aangeboden die op tafel worden geplaatst in schalen op voet.
Apart is dat de Waai Khru meestal wordt gehouden op donderdag, de dag van Brihaspati, de Vedische god van wijsheid en leraren. (Veda staat voor de heilige geschriften van het hindoeïsme).
Weblinks, met dank voor de foto’s:
https://en.wikipedia.org/wiki/Thai_greeting
https://en.wikipedia.org/wiki/Wai_khru
https://nl.wikipedia.org/wiki/Mudra
https://en.wikipedia.org/wiki/Wai_khru_ram_muay