Niets dan vredigheid straalt af van het Prab Ho monument in Nongkhai.
De Ho-oorlogen. Eigenlijk is de naam foutief want men verwarde de bandieten met Chinese moslims uit Yunnan genaamd Haw, in Thais en Lao Ho, in Mandarijn Chinees Hui en in het Engels ook wel Hau.
Geschiedenis
In China brak de Taiping rebellie uit in 1850 en was gericht tegen de heersende Manchu Qing dynastie. De rebellie duurde van 1850 tot 1864 en vond plaats in het deel van oostelijk China tegenover het eiland Formosa (Taiwan).
Bandieten en vrijbuiters vluchtten, zagen hun kans schoon en organiseerden zich in ‘flag gangs’, je zou het nu milities noemen, en namen bezit van de regio Vietnam en Laos. Maar er was een duidelijk onderscheid tussen de milities.
Gekleurde banieren
De ‘zwarte banieren’ waren een geregeld leger en konden hun diensten kwijt aan de koning van Vietnam en aan de Qing monarch in hun strijd tegen de Fransen in Tonkin (regio van het huidige Hanoi).
De ‘gele banieren’ daarentegen kregen nimmer enige erkenning en werden in 1875-1876 verslagen door de legers van de zojuist genoemde koningen. Zij vluchtten door de vallei van de Zwarte Rivier in het grensgebied tussen Laos en Vietnam.
Ze bestookten de regio van de onder zelfbestuur levende gemeenschap genaamd Sip Song Chau Tai, ‘de twaalf Thaise volkeren’ een gebied waarvan men zegt dat de Thaise talen daar vandaan komen al lees je ook wel dat de oorsprong van die talen ligt in de regio Kunming van China.
De Thaise taalfamilie, Tai-Kadai, omvat wat wij nu Thais noemen, Isaan en Laotiaans. Een website om nadere informatie te lezen: http://nl.wikipedia.org/wiki/Thai_(taal)
Een zootje ongeregeld
Nadat de gele banieren verslagen waren rond 1876 kwamen nieuwe groepen bandieten op, genoemd ‘rode banieren’ en ‘gestreepte banieren’ en dat was een zootje ongeregeld. Zij vielen Laos binnen, toen een vazalstaat van Siam, en bezetten noordelijk Laos waaronder de ‘Vlakte der kruiken’.
De Laotiaanse leiding verloor haar eerste gevecht waarna de ‘Haw’ -om die naam maar te gebruiken- op Vientiane afgingen en de Laotianen de hulp inriepen van Koning Rama 5, koning Chulalongkorn.
Het Siamees ingrijpen en James McCarthy
De eerste expeditie vond plaats in 1875 toen het Siamese leger in Nongkhai de Mekong overstak. Maar de Haw trokken zich terug in de bergen in het noorden en toen het Siamese leger zich terugtrok ging men de regio plunderen.
De tweede grote aanval vond plaats in 1884-1885 met verslag van de Britse ontdekkingreiziger James McCarthy.
James McCarthywas een ontdekkingsreiziger met een staat van dienst in die regio. Hij heeft minutieus van de veldslagen verslag gedaan en te boek gesteld. Website: http://www.dcothai.com/product_info.php?products_id=122
In februari 1885 vond de tweede veldslag plaats tegen de Haw in de regio Luang Prabang waar de Haw zich hadden verschanst achter een zware omheining. Men had betere wapens dan de Thais; repeteergeweren en een betere kwaliteit ammunitie.
Men beheerste de guerillatechnieken en mutileerde de overlevenden van de tegenpartij. Deze aanval werd mede verloren door een uitbraak van malaria in de na februari volgende regentijd.
De derde aanval vond plaats in 1890 toen een leger van Siam met druk van de Fransen de bandieten terugdreef naar China.
Foto van Wikipaedia: de vlag van het Siamese leger onder Koning Chulalongkorn.
De oorlogen hebben ook veel soldaten uit de regio Nongkhai het leven gekost en daarom werd een gedenksteen opgericht die is gerestaureerd en opgenomen in het bestaande monument. Dat monument staat hartje stad Nongkhai.
