Geschiedenis Thailand. 2: Middeleeuwen tot 1900

[prajak]

Thailand; middeleeuwen tot 1900

Hoofdstuk 1; Het eerste koninkrijk: Sukhothai

Rond de 11e eeuw bereikte de eerste golf Thai de gebieden die we nu Thailand noemen. In de eerste decennia van de 13e eeuw besloten leiders het Khmer bestuur in Sukhothai omver te werpen. In 1238 werd hun eerste koning Intradit of Sri Intratit.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Koninkrijk_Sukhothai

Zijn tweede zoon volgde hem op en die stelde zijn broer, Ramkhamhaeng (Rama Khamhaeng) aan als vorst over de regio Jalieng, nu bekend als Sri Satchanalai.

Pas onder koning Ramkhamhaeng (1239-1317) werd het koninkrijk zo groot als het huidige Thailand. Zijn regering was van 1275 tot 1317.

Foto:



Een weblink ... http://www.guidetothailand.com/thailand ... y/siam.php ... met heel veel informatie.

Ramkhamhaeng was niet alleen een groot veldheer.

Hij voerde administratie in, de taal en het theravada-boeddhisme. Naast de steen waarover wordt geschreven in de weblink inzake de taal werd ook een steen gevonden uit 1292 waarin gebeiteld staat....

“...Het leven in Sukhothai is goed. In het water is vis, in het veld is rijst. De koning legt geen belastingen op. Hij die wil handelen in olifanten mag dat doen. Hij die wil handelen in paarden mag dat doen. Hij die wil handelen in goud en zilver mag dat doen. De gezichten van de mensen stralen...”

>>>

[prajak]

(2)

Hoofdstuk 2A; Ayutthaya

In 1350 gesticht door koning Ramatibodi (Rama Thibodi).

De hoofdstad werd gebouwd op een punt waar drie rivieren samenkomen en de eerste 200 jaar daarna breidde het koninkrijk zich uit naar Sukhothai en Chiang-Mai en naar de regio Nakhon Ratchasima.

In de 16e eeuw werden oorlogen gevoerd met Birma en na de overwinning door Birma heeft de heerser Naresuan ... http://nl.wikipedia.org/wiki/Naresuan ... de gebieden weer terugveroverd.

De strijd ging met olifanten want men had nog geen JSF....



Strijdolifanten



Maar de zwakte van Thailand, Siam heette het toen, werd haar fataal in 1758 toen Birma het land binnenviel en en in 1767 Ayutthaya in brand stak. De stad werd totaal geplunderd en 30.000 Thai werden meegenomen naar Birma.

Foto:

Beeld van de verwoeste Wat Sisanphet, Ayutthaya.




Het was generaal Taksin die de stad veilig verliet en eerst Thonburi heroverde en in 1770 heroverde hij Ayutthaya.

Foto:

Generaal Taksin




>>>

[prajak]

(3)

Hoofdstuk 2B; De geschiedenis van Ayutthaya.

Koning Ramatibodi maakte Ayutthaya tot hoofdstad van zijn rijk. De stad was prima gelegen op een 100 km van zee aan de bevaarbare rivier de Chao Phraya, een ‘mae naam’ zoals de Mehkong.

Foto: Ayutthaya nu



Ramatibodi had zijn regering van 1350 tot 1369 en zoals ik al eens aangaf, door Khmer-invloeden raakte de vorst in die jaren tot een godheid.

Er zijn in die periode vier talen ontstaan. De religieuze taal, de aanspreektaal naar de bovenlaag van de maatschappij (Rachasap, ราชาศัพท์ ,) de gewone taal en de omgangstaal. Ramatibodi nam meer van de Khmer over. Gevangenen werden automatisch lijfeigenen, een ander woord voor slaaf. Slavernij was in Ayutthaya een normale zaak die duurde tot de 20e eeuw.

In de eerste twee eeuwen van het bestaan van Ayutthaya breidde de macht zich fors uit. Een overheidsadministratie werd ingericht en er ontstond een systeem van Sakdina graden. ศักดินา Sakdi betekent macht, Na is grond, ook rijstveld. Hier is een goeie link in het Duits .... http://de.wikipedia.org/wiki/Sakdina

Sakdina; “Waarde graden” in de omgang met elkaar.

Daarnaast betaalde het uit in grond. Ambtenaren kregen geen salaris maar land, naar gelang hun rang. Een prins kon wel 20.000 rai land krijgen, een gewone werkman niet meer dan 25 rai en we weten allemaal dat een rai 1.600 m2 is.

De koning stond het vrij land te schenken en om die reden wilden gegoede burgers hun dochter wel ter beschikking stellen aan de koninklijke harem.... Een geslaagd avondje vertier en een ‘dikke buik’ kon voor de familie welvaart en voorspoed betekenen in de vorm van land......

Sakdina is meer dan dat. Sakdina is onderdeel van het Thaise leven geworden. Sakdina is de makke van de Thaise democratie. Sakdina is veel en veel sterker dan one man one vote.

Lees dit maar eens goed...

http://www.thai-blogs.com/2009/03/11/la ... t/?blog=35

Of deze...

http://www.thaivisa.com/forum/topic/338 ... -thailand/

>>>

[prajak]

(4)

In 1450 werd een wet aangenomen waarin de regels aan het hof werden vastgelegd en ook de hoogte van de belastingen die aan het rijk moesten worden betaald. De rangorde van ministers en koninklijke dienaren werd te boek gesteld en natuurlijk ook de straffen voor vergrijpen.

Met de Khmer werd definitief afgerekend.

Die vielen van tijd tot tijd het rijk binnen en namen mensen mee. In 1393 stelde koning Ramesuan een groot leger samen en trok Cambodja in, versloeg het leger en veroverde de toenmalige hoofdstad Angkhor Thom. Ook de Birmanen deden pogingen (koning Boromaraja) het rijk te bestelen en ik lees dat de achtergrond is ... arbeidskrachten want de regio was dun bevolkt en oorlogen en ziektes decimeerden soms de bevolking.

In de 16e eeuw lukte het de Birmanen Chiang Mai te veroveren en Ayutthaya.

Het was tenslotte koning Naresuan die in de beslissende slag nabij Nong Sa Rai (Suphanburi) de Birmese kroonprins versloeg. Hij stierf in 1605 en liet Ayutthaya na als de belangrijkste hoofdstad in het verre Oosten.

In 1605 werd zijn broer Ekatotsarot koning en die komt voor in de Nederlandse geschiedenis ‘overzee’. Tijdens zijn regering (tot1610) gaf hij de Nederlanders toestemming zich in Ayutthaya te vestigen.

Koning Narai (1656-1688) verdient vermelding. Hij schonk land aan de Franse jezuïeten die daar scholen en kerken bouwden. De koning werd katholiek.

Foto:

Standbeeld van Koning Narai




In 1687 tekenden de Thai een verdrag met Frankrijk voor hun militaire steun tegen de Engelsen en de ‘Hollanders’. Na de dood van Narai werden de buitenlanders door de conservatieve regering het land uit gezet.

Later kwam de echte val van Ayutthaya en de bevrijding door generaal Taksin waarover in de vorige bijdrage.


>>>

[prajak]

(5)

Hoofdstuk 3; De Tjakri dynastie.

Men schrijft in het Engels overigens Chakri.

Taksin werd gek verklaard. Hij werd vervangen door de eerste koning van de huidige dynastie.

En de koningen waren/zijn...

Rama I, Boeddha Yod Fa, regering van 1781 tot 1809.

Weblink http://nl.wikipedia.org/wiki/Rama_I
Weblink http://en.wikipedia.org/wiki/Buddha_Yodfa_Chulaloke

Rama II, Boeddha Loet La, 1809-1824.

Weblink http://nl.wikipedia.org/wiki/Rama_II

Rama III, Nang Klao, 1824-1851.

Weblink http://nl.wikipedia.org/wiki/Rama_III
Weblink http://en.wikipedia.org/wiki/Nangklao

Rama IV, Mongkut, 1851-1868.

Weblink http://nl.wikipedia.org/wiki/Rama_IV
Weblink http://en.wikipedia.org/wiki/Mongkut

Rama V, Chulalongkorn, 1868-1910.

Weblink http://nl.wikipedia.org/wiki/Rama_V
Weblink http://en.wikipedia.org/wiki/Chulalongkorn

Rama VI, Vajiravudh, 1910-1925.

Weblink http://nl.wikipedia.org/wiki/Rama_VI
Weblink http://en.wikipedia.org/wiki/Vajiravudh

Rama VII, Prajathipok, 1925-1934

Weblink http://nl.wikipedia.org/wiki/Rama_VII
Weblink http://en.wikipedia.org/wiki/Prajadhipok

Rama VIII, Ananda Mahidol, 1934-1946

Weblink http://nl.wikipedia.org/wiki/Rama_VIII
Weblink http://en.wikipedia.org/wiki/Ananda_Mahidol

>>>

[prajak]

(6)

Rama IX, Bhumibol Adulyadej



In het Thais is zijn naam ภูมิพลอดุลยเดช en daarvan is de uitspraak in het Engels lichtelijk anders dan wat internationaal wordt aangehouden. Ik volg de boeken.

Weblink http://nl.wikipedia.org/wiki/Rama_IX
Weblink http://en.wikipedia.org/wiki/Bhumibol_Adulyadej

Over de opvolging toen en nu

Men had grote gezinnen in de koninklijke familie. Rama I had 42 kinderen. Rama II had 38 vrouwen en die gaven hem 73 kinderen. Rama III had 51 kinderen waarvan 22 zonen.

In de praktijk werd voor opvolging het Salische stelsel gehanteerd.

Zie deze link ... http://books.google.nl/books?id=u_e_g8P ... el&f=false

Vrouwen waren uitgesloten van de troon.

Zover ik weet is dit stelsel in Thailand reeds verlaten. In Japan worstelt men er nog mee.

Lang niet altijd ging de eerstgeboren zoon de troon innemen. Niet alle echtgenotes kregen de rang van koningin en de prinsen uit die relatie werden geen troonopvolger.

Van alle kinderen van Rama III kon geen hem opvolgen en werd de 43e zoon van Rama II gekroond tot Rama IV, Koning Mongkut.

Koning Mongkut had 39 vrouwen en 82 kinderen, had 27 jaar in kloosters doorgebracht en beheerste het Engels uitstekend. Latijn en Pali beheerste hij ook. Hij had een druk leven.

>>>

[prajak]

(7)

Hoofdstuk 4; De 19e eeuw

Er kwamen grote veranderingen.

De VS hadden belangen in China. De Britten in Maleisië en in Birma. De Nederlanders waren de baas in Indonesië en de Fransen zaten in Laos, Cambodja en Vietnam.

De koningen Rama IV en V, respectievelijk Mongkut en Chulalongkorn moesten mee met de westerse landen en voerden in hoog tempo vernieuwingen door.

Foto: Koning Mongkut




Mongkut liet buitenlandse bedrijven toe handel te drijven in Thailand. Hij liet het land ontwikkelen. Onderwijs werd uitgebreid en wegen en irrigatiekanalen aangelegd. Hij liet de Charoenkrung in Bangkok verbeteren.

Weblink. Charoenkrung.
http://www.tour-bangkok-legacies.com/ch ... -road.html


Mongkut gaf Thailand een geldstelsel. Hij huurde de Engelse Anna Leonowens in, een opvoedster, om zijn zoon les te geven. Weblink http://nl.wikipedia.org/wiki/Anna_Leonowens

Boeken en films over deze periode zijn zover ik weet nog steeds verboden in Thailand.

Zijn opvolger Chulalongkorn wordt gezien als de grootste koning die Thailand ooit heeft gehad.

Foto: Koning Chulalongkorn



Zijn kinderen studeerden in Europa en waren verplicht zich in vreemde talen te bekwamen. Hij hief de slavernij op. Het onderwijs werd begeleid door het ministerie van onderwijs en er ontstonden staatsscholen waar het onderwijs tot dan toe altijd in kloosters werd gegeven.

Bangkok werd uitgebreid. Naar het voorbeeld van de Champs-Élysées werd Ratchadamnoen aangelegd. Kanalen en klongs werden gegraven en uitgebreid alsmede irrigatiesystemen.

Foto:
Ratchadamnoen



>>>

[prajak]

(8)

Hoofdstuk 5; De VOC en de NHM

De VOC had vaste voet in Thailand zoals in veel andere landen in de regio. Het centrum was Batavia.

De VOC dateert van 1602. De vroegste contacten met Thailand dateren uit de jaren tot 1608 via Pattani. De ‘Trading Post’ ontstond in de jaren 1608 tot 1622 in Ayutthaya.

De lading bestond ‘terug’ naar Nederland vooral uit zijde. De lading naar Thailand vooral uit glaswerk en textiel maar ook uit prenten van schepen die de adel elkaar cadeau deed.....

Er volgde een turbulente periode en in de verantwoording staat welk boek ik heb geraadpleegd.

De VOC hield op te bestaan tegen 1800. De handel met Thailand lag toen al jaren ‘op zijn gat’..... De Engelsen en andere nationaliteiten waren graag in de leemte gesprongen.

In 1814 werd opgericht de Nederlandsche Handel Maatschappij (NHM) op aandringen van Koning Willem I. De bedoeling was handel drijven en de verloren positie in de wereld terug verdienen. In Batavia werd De Factorij opgezet.

In de periode 1862 tot 1875 bestond er in Bangkok een Nederlands consulaat. Opgezet uiteraard terwille van de handelsbelangen, toerisme was er nog niet.

De eerste consul, zover als ik kan nagaan, was de Duitse handelaar uit Hamburg Paul Pickenpack die zich zelf voor de post etaleerde. De man was overigens ook consul voor Zweden en Noorwegen.



In 1870 nam zijn broer Vincent de post over. Beide consuls hadden regelmatig problemen met de Thaise overheid, onder meer omdat ze naast consul ook handelaar waren.

>>>

[prajak]

(9)

1875; de eerste beroepsdiplomaat werd benoemd tot consul. Het werd de heer W.H. Senn van Basel die het echter maar volhield tot 1878 en na een stroom van klachten werd vervangen. Consul na consul werd benoemd en niemand hield het lang vol. Ik bepaar je de namen.

Het consulaat-generaal was in Bangkok gevestigd op de hoek van Surawong Road en Decho Road. Ik heb een foto maar acht me niet vrij die hier te plaatsen.

Irrigatiewerken

Koning Chulalongkorn nodigde Nederlande ingenieurs uit voor de irrigatiewerken en de daarbij behorende sluizen. In 1897 bezocht de koning Europa; koningin regentes Emma en koningin Wilhelmina.

Pas einde 1899 kwam schot in de zaak toen bemiddeling werd ingeroepen van Thailand’s speciaal adviseur, de Belg Gustave Rolin Jacquemijns. Maar de ambtelijke molens bleven langzaam draaien....

In 1903 werd de ingenieur J.H. Homan van der Heide benoemd en hij presenteerde zijn 150 pagina’s tellend boek over irrigatie en waterafvoer in de vallei van de Chao Phraya Jaren daarna pas werd begonnen aan de bouw van ‘Nederlandse’ sluizen en kanaalverbetering.

Phasi Charoen, Damnoen Saduak en Saen Saeb kanalen. Sluizen in Pathumwan, Phrakanong, Samrong. Sluizen in Thakhai, Bangkhanak, Paktaklong en Thatua, en ook aan de westkant van Bangkok. Maar ook Homan van der Heide verliet Thailand gedesillusioneerd door het gebrek aan medewerking, dit keer van de Thaise autoriteiten.

Wie een goed boek wil lezen....
http://www.kitlv.nl/pdf_documents/asia-king.pdf

Rond 1920.

Nederlandse sigaren, gin en zuivel waren beschikbaar in Bangkok. Dat werd uitgebreid met namen als Burgers Rijwielen, Stork Machines, Victoria mineraalwater, Van Heek textiel, Bossche Koek en Werkspoor.

Thaise rijst was te koop in Amsterdam. KLM vloog in 1927 al op Bangkok. Rond 1963 werd in Bangkok een ambassadeur benoemd.

>>>

[prajak]

(10)

Hoofdstuk 6A; Laan Na

Een niet te passeren periode in de geschiedenis van Thailand. Laan Na, ‘een miljoen rijstvelden’ is de letterlijke vertaling.

Haripunchai

Er is weinig bekend over de oorsprong van de Mon-stad Haripunchai, het huidige Lamphun.

http://en.wikipedia.org/wiki/Hariphunchai

Ik vind geen foto’s. Wel de Wat Haripunchai en daarvan is dit de bibliotheek.



Volgens de legende hebben Mon-immigranten uit de regio Lopburi, het koninkrijk Dvaravati, rond de 7e eeuw de stad gesticht en er een ring van versterkte steden omheen gebouwd. Ze hebben mogelijk een rol gespeeld bij de bekering van de Thai in het noorden tot het theravada-boeddhisme.

Koning Mangrai (Mengrai)

In de 11e eeuw werden de vruchtbare gebieden bezet door verschillende groepen Thai die zich vermengden met de inheemse bevolking. De (huidige) steden Chiang Saen en Phayao (Payao komt ook wel voor) onderhielden contacten met India via de routes door Birma. Rond de 13e eeuw verenigde Koning Mangrai die kleine vorstendommen tot het Rijk Laan Na.

Mangrai was leider van de Ngong Yang en van gemengde komaf, Thai en Lao. Over Ngong Yang / Ngoeng Yang vind ik weinig info. Weblink in het Duits http://de.cyclopaedia.net/wiki/Thao-Mae-Ku



Tijdens zijn veldtochten veroverde hij belangrijke gebieden waaronder Chiang Rai, verdreef de Mon-gemeenschap uit Haripunchai in 1292, en stichtte als nieuwe hoofdstad in 1297 Chiang Mai.

Het Laan Na rijk zal 600 jaar bestaan en tenslotte worden geannexeerd door Siam.


>>>

[prajak]

(11)

Hoofdstuk 6B; De gouden eeuw van Laan Na

Laan Na was groot en machtig genoeg om in 1455 gastheer te zijn van de Boeddhistische Wereldraad. In die jaren kwam ‘bij ons’ Johannes Gutenberg met zijn gedrukte bijbel.

Een weblink... http://en.wikipedia.org/wiki/Buddhist_councils ... en mocht je denken dat Boeddhisten alles in pais en vree regelen....

Het rijk strekte zich in die jaren ook uit tot de gebieden oostelijk van de Mehkong, daar waar Laos en Birma elkaar raken.

Daarna werd het stuivertje wisselen tussen Birma en Siam.

In 1585 werd Laan Na bezet door Birma, bevrijd door koning Naresuan in 1598, in 1615 werd opnieuw Birma de baas in de persoon van de koning van Ava tot de heerser van Lampang de Birmezen verjoeg .

Een weblink over Ava... http://en.wikipedia.org/wiki/Ava_Kingdom ...al stemmen de jaartallen niet altijd overeen.

Birma greep daarna krachtig in en brandde Laan Na en delen van Siam (Ayutthaya) plat tot tenslotte Taksin ingreep en op zijn beurt steden als Chiang Saen, Luang Prabang en Vientiane verwoestte. Onder koning Rama V werd Laan Na tenslotte geannexeerd.

De gebieden in Laos werden in 1893 aan Frankrijk ‘afgestaan’ toen de Fransen met een paar kanonneerboten de Chao Phraya opvoeren......



Slot

Buiten de orde hier, maar als je nu eens alle koningen op een rij wilt hebben....

http://www.bmair.nl/Informatie/Thailand ... archie.htm